Muziek is de universele taal
De magie van muziek leeft voort in vele facetten: het is een prachtige hobby, voor sommigen een baan, voor anderen een ontsnapping, maar voor iedereen is het ook een levenshouding. Muziek kan met recht worden omschreven als een universele taal, als een sociaal verbindende lijm en als aandachttrekkende spreekbuis waarmee boodschappen de wereld in worden gezonden. In wat volgt, gaan we dieper in op de facetten van deze taal en proberen we beter te begrijpen: Waarom maak jij muziek? #reasons2play ??
Het spreekbuis waarmee boodschappen worden overgebracht
Als je iets te zeggen hebt, als je de aandacht wilt vestigen op onderwerpen omdat je je daartoe genoodzaakt voelt, is muziek je beste vriend. Je schrijft je lied, plaatst je teksten in het muzikale kader dat je boodschap overbrengt en het beluisteren waard is, neemt het op en verspreidt het de wereld in. Geen vertaling of tolk nodig, geen paspoort, want je boodschap staat op muziek en de muziek zal iedereen raken.
Sociale lijm die muzikanten en muziekliefhebbers verbindt
Wanneer je met anderen muziek maakt, ontmoet je medemuzikanten op een werkelijk unieke manier – of dat nu in een band is, in een orkest, met je gezin of bijvoorbeeld rond een kampvuur. Ieder past zich aan elkaar aan, ervaart deze gemeenschappelijke vibes met klanken, harmonieën en grooves in ruimte en tijd. Je helpt elkaar, je gaat samen op een muzikale reis. Deze verbinding is uniek in zijn soort en brengt muzikanten en muziekliefhebbers samen, ongeacht hun etnische, sociale of culturele afkomst. Of we nu zelf op het podium staan of gewoon van de muziek genieten: muziek brengt mensen samen om samen te vieren.
Verlangen naar interactie en gesprek met het publiek
We mogen de bijzondere rol van het publiek nooit vergeten en het podium en de concerten als vanzelfsprekend beschouwen. De emoties, de ontmoetingen en de uitwisseling met het publiek zijn een geschenk voor alle muzikanten en liefhebbers. Het gezang en het geschreeuw bij het begin van het concert, de blije gezichten, het applaus en de feedback tijdens en na het optreden. Muziek is iets waar je over praat. De communicatie booster die zelfs stille tongen losmaakt.
Samen muziek maken en strijd tegen uitsluiting en afwijzing
Een langlopend onderzoek van meer dan 20 jaar geleden op verschillende basisscholen in Berlijn toonde aan dat muziek een indrukwekkend effect had op de cohesie. De resultaten van de “Bastian Study” (initiatiefnemer Prof. Dr. Hans Günther) werden verzameld over een periode van zes jaar. Uit de evaluatie bleek dat actief muziek maken in de schoollessen de sociale vaardigheden van de kinderen aanzienlijk verhoogt. Het aantal leerlingen dat zich buitengesloten en afgewezen voelde, was drastisch gedaald vergeleken met basisscholen zonder muzikale oriëntatie. De reden: samen muziek maken vereist goed naar elkaar luisteren en elkaar emotioneel begrijpen.
Muziek: een grenzeloze begrijpelijke en interculturele taal
Reeds in 1835 beschreef de Amerikaanse schrijver Henry Longfellow muziek als de “universele taal van onze soort”. De stelling was destijds waarschijnlijk extreem stijf, misschien zelfs alleen maar een poëtische wens, vooral omdat het niet bewezen kon worden. Inmiddels hebben onderzoekers deze stelling echter al lang met feiten kunnen onderbouwen. Onderzoekers over de hele wereld hebben vergelijkbare vormen en functies gevonden in zang en taal, wat de overtuiging bevestigt dat muziek de potentie heeft om taalbarrières te overwinnen.
Door de video te laden, accepteer je het privacybeleid van YouTube. 
Kom meer te weten
In een studie, werden 40 amateur- en professionele muzikanten uit de Canadese stad Montreal vergeleken met 40 leden van het Mbenzelé-pygmee-volk van het Congolese regenwoud, mensen die geen contact hebben met andere culturen of zelfs de westerse beschaving zoals wij die kennen. De gemeten reacties van pols, ademhaling, gezichtsuitdrukkingen, stemming bij het luisteren naar muziekstukken uit de twee fundamenteel verschillende culturen waren bijna identiek. De smaken blijven natuurlijk verschillend, maar het resultaat is universeel.
Meer redenen om muziek te maken:
? vind hier de #reasons2play landingspagina
Wim Kok schreef:
Maar zeer ten dele waar, denk ik. Het zijn typisch de onderzoeken die uitgaan van effecten van NW Europese muziek, in vergelijking met andere culturen die deze muziek nog nooit gehoord hebben. De Pygmeeën wordt onze muziek voorgeschoteld en omdat de meters de kant uitslaan die we hoopten en verwachtten, denken we te kunnen concluderen dat zij er net zo ontspannen en dolgelukkig van worden als wij westerlingen. Laten we de zaak eens omdraaien: ooit als westerling wel eens gamelanconcerten bijgewoond? Een heuse Wajang Bèbèr of Wajang Kelitik voorstelling van minstens één nacht lang, liefst misschien 2 of zelfs 3 dagen? Een Japanse Kabuki voorstelling met muziek, een Chinese opera? Grieks-orthodoxe psalmodieen? Muziek gehoord van Ligeti, of Xenakis, of Brian Ferneyhough, Edgar Varèse, Matthijs Vermeulen?
Nee hè. Dacht ik al. Geen muziek namelijk waar wij in doorsnee uberhaupt “iets” van worden, laat staan ontspannen. Het laat ons vooral onverschillig. We snappen er nl. geen snars van. Net zoals de Pygmeeën geen snars van westerse muziek begrijpen. Het windt ze misschien meettechnisch niet zo op, maar of dat nu betekent dat ze er het nirwana door bereiken, valt nog te bezien.
Eerlijk gezegd, ik bedoel dit niet als kritiek op ons, maar wel als kritiek op een stelling die uit wensdenken voortkomt. Het zou zo fijn zijn als het wél waar was. Maar net zoals er honderden en meer gesproken talen zijn (ik geloof laatst gelezen te hebben iets van 6 duizend talen en 40.000 dialecten) , zo zijn er ook heel veel verschillende muzikale uitingsvormen, die niets of weinig met elkaar te maken hebben. Zeggen dat muziek universeel is, is gemakzuchtig. Taal met woorden is net zo universeel als muziek. Waar het volgens mij om gaat is het leren kennen van de verschillende uitingsvormen van taal én muziek. Dat is wat het ook bijzonder maakt.