Synthpop en New Wave – De sounds van de jaren 70 en 80 die blijven inspireren

🎹 Toen synthesizers en drummachines hun intrede deden, zorgden ze voor een muzikale revolutie die de massa in beweging bracht. Voor veel fans uit die tijd blijft het de beste periode in de muziekgeschiedenis.

Het geluid van synth-pop en new wave gaf vorm aan een hele generatie. Ga met ons mee op reis, meer dan 50 jaar terug in de tijd. 💥

Het verschil tussen synth-pop en new wave

Het proberen te onderscheiden van nauwe genres als synth-pop en new wave door op specifieke verschillen te wijzen, is bij voorbaat gedoemd te mislukken. De acts en bands uit die tijd lieten zich immers nooit beperken door zulke hokjes.

Ze deden gewoon hun eigen ding. Zoals zo vaak waren het de media, critici en andere buitenstaanders die de drang voelden om alles te labelen. Toch zijn de twee genres, hoewel ze rond dezelfde tijd wereldwijd doorbraken, zeker niet identiek.

Synth-pop leunt sterk op elektronica, minimalisme, geprogrammeerde synths en (meestal) dansbare ritmes, en heeft een relatief smalle stijldefinitie. New wave daarentegen is een overkoepelende term voor verschillende stijlen, zoals synth-pop, postpunk, gothic rock en – zoals bij The Police – invloeden uit reggae en ska. Simpel gezegd is new wave veel breder dan synth-pop.

Synth-pop werd gekenmerkt door elektronische muziek met synth-gedreven melodieën, pompende baslijnen en vooral dansbare grooves. In new wave werd de synthesizer weliswaar ook gebruikt, maar vaak gecombineerd met gitaarklanken uit rock, punk en postpunk. In tegenstelling tot het volledig elektronische karakter van synth-pop, bevat new wave vaak traditionele instrumenten zoals elektrische gitaar en basgitaar.

Hoe het allemaal begon: Van Krautrock naar synth-pop

De eerste voorlopers van new wave en synth-pop verschenen al eind jaren ’70, zoals Kraftwerk en The Normal. In de geest van die tijd begonnen pioniers in de elektronische en postpunk-scene, zoals Gary Numan, synthesizers te integreren in hun muziek.

Begin jaren ’80 barstte het genre los. Bands als Depeche Mode en The Human League leken niet te stoppen – en waren dat ook niet. Synth-pop werd een mainstream fenomeen met serieuze commerciële successen, die halverwege de jaren ’80 begonnen en hun hoogtepunt bereikten tegen het einde van het decennium.

Toch begonnen de verschillen tussen de twee genres duidelijker te worden. Synth-pop bleef commercieel scoren met bands als New Order, Eurythmics, Pet Shop Boys en a-ha, terwijl new wave zich steeds meer richting alternatieve rock bewoog, met postpunkbands als The Cure en The Smiths.

Typische instrumenten en klanken: Een sprong voorwaarts

De muziektechnologie ontwikkelde zich razendsnel, met nieuwe synthesizers, drummachines en gitaareffecten die voortdurend de grenzen verlegden. Synths zoals de Roland Juno-60 (1982) en Jupiter-4 (1978), de Moog Minimoog (1970) en de Sequential Circuits Prophet-5 (1978) – de eerste met patchgeheugen – werden iconisch voor de nieuwe genres.

Deze vintage synths zijn inmiddels zeldzaam en ware verzamelobjecten geworden. Hun klanken worden tegenwoordig meestal nagebootst via software-instrumenten. Toch zijn sommige klassiekers opnieuw uitgebracht als hardware.

Een nieuwe manier van drummen

De brede inzet van drummachines in synth-pop en new wave betekende een paradigmaverschuiving voor live-drummers, die ineens moesten leren spelen met een clicktrack. In de new wave bleven bands als The Cure en Duran Duran vertrouwen op echte drummers, of een combinatie van akoestische drums en drummachines.

De drummachines van die tijd, zoals de LinnDrum, Oberheim DMX en E-mu Drumulator, groeiden uit tot ware iconen. Hun klanken zijn tot op de dag van vandaag onmiddellijk herkenbaar. Sommige modellen zijn inmiddels opnieuw uitgebracht als replica’s of klonen.

Vette gitaren vol chorus

Wat zouden de jaren ’80 zijn zonder chorus? Geen hit was compleet zonder, en elke studio-gitarist met een beetje reputatie had wel één of meerdere chorus-effecten in z’n rack. Chorus was het hoofdingrediënt van de weidse gitaarklanken van de jaren ’80, vaak aangevuld met een compressor, delay of galm.
De Tri Stereo Chorus bijvoorbeeld was een 19” rackeffect en werd destijds gezien als de ‘heilige graal’ onder de chorusklanken. Het bepaalde het geluid van iconen als Michael Landau, Dann Huff en Steve Lukather, maar werd ook op piano- en keyboardtracks toegepast. Een modern effect dat is geïnspireerd op die dikke sound uit de jaren ’70 en vroege jaren ’80 is de Eventide TriceraChorus.

Vocalen uit een andere wereld

Hetzelfde geldt voor zang. Enorme, kathedraalachtige galm zorgde voor een sound alsof de vocalen door helium waren opgepompt en vervolgens een octaaf naar beneden waren getuned. In tegenstelling tot de droge rocksound klonken new wave-vocalen buitenaards. In 1979 bracht Roland de VP-330 uit, een vocoderkeyboard met ingebouwde synth. Behringer heeft onlangs een betaalbare remake uitgebracht van dit iconische instrument.

Synth-pop en new wave: de meest invloedrijke bands en hun hits

• Depeche Mode – “Just Can’t Get Enough”
• New Order – “Blue Monday”, “Bizarre Love Triangle”
• The Human League – “Don’t You Want Me”
• OMD – “Enola Gay”
• Eurythmics – “Sweet Dreams (Are Made of This)”
• Pet Shop Boys – “West End Girls”, “It’s a Sin”
• Duran Duran – “Hungry Like the Wolf”
• A Flock of Seagulls – “Wishing (If I Had a Photograph of You)”
• Heaven 17 – “Temptation”
• The Cure – “The Love Cats”, “Boys Don’t Cry”
• Talking Heads – “Psycho Killer”, “Once in a Lifetime”
• Blondie – “Heart of Glass”
• Ultravox – “Vienna”
• Soft Cell – “Tainted Love”
• Visage – “Fade to Grey”
• Tears for Fears – “Mad World”

Retrogolf of nieuwe trend?

Maken synth-pop en new wave een comeback? De waarheid is: ze zijn nooit echt weggeweest. Synth-pop en new wave hebben overleefd en leven voort in genres zoals indie, electroclash en synthwave. Synthwave is zelfs uitgegroeid tot een opzichzelfstaand revival-subgenre met acts als Carpenter Brut, The Midnight en Kavinsky.

Vandaag de dag surfen veel bands en soloartiesten opnieuw op de new wave. Heb je ze nog niet ontdekt? Laat je inspireren door deze acts met hun dansbare sound en een flinke dosis retrovibes:

• Carpenter Brut
• The Midnight
• M83
• Tame Impala
• Kavinsky
• The Weeknd
• Dua Lipa
• Chvrches
• Future Islands
• Mr Kitty

Een genre dat nooit verdwijnt

Synth-pop en new wave veroverden in de jaren ’80 zowel de dansvloeren als de indiecharts. Tussen indie en mainstream rolt de golf nog altijd verder, en wint weer aan snelheid – zeker onder social media-sterren. Soms gaat het om pure retroproducties, andere keren worden enkel elementen uit die tijd opnieuw geïntegreerd. Dat is opnieuw bewijs van de blijvende impact van deze jaren ’80-genres.

Synth Days bij Thomann: Kortingen tot wel 80%

Voor alle synth-liefhebbers en klankknutselaars hebben we prijzen geknald op synths, grooveboxes en studiogear – tot wel 80% korting. Check het aanbod 👇

Synth-pop en new wave – jouw mening

Wat zijn jouw favoriete synth-pop- en new wave-bands? Welke sounds en riffs inspireren jou? Laat het ons weten in de comments!