Ketel materiaal

De #ThomannDrumDays vindt plaats van 5 t/m 11 maart, hier op onze blog en ook op onze Facebook- en Instagram pagina’s. Deals, video’s van VIP-drummers, blogartikelen, en meer: met als thema drummen! ??

Esdoornen, berken, populieren, mahonie, staal, messing, aluminium, acryl … Het kiezen van ketel-materiaal is vaak een uitdaging, en niet alleen voor beginners. “Esdoornhout klinkt gebalanceerd, berkenhout heeft meer bas, staal klinkt scherp, messing zacht” … telkens zie je deze termen in de catalogi van de fabrikanten, maar is het echt zo eenvoudig? En wat betekent ‘gebalanceerd’ eigenlijk? En wat zijn de meest veelzijdige materialen? In dit blog artikel gaan we dit tot op de bodem uitzoeken!

Voor beginners-drumstellen spelen de materialen slechts een kleine rol

Stel dat je 500 tot 1000 euro hebt gespaard en je wilt daarmee de beste instap- tot middenklasse drumstel kopen. Is de Pearl Export met Aziatisch mahonie en populier de slimste keuze? Of juist de Tama met 100% pure populierhouten-ketels?

Goedkopere drumstellen worden vaak gemaakt van zachtere en gemakkelijker te verwerken houtsoorten, zoals populier en Aziatisch mahonie (niet te verwarren met de veel duurdere Afrikaanse mahonie), die – vergeleken met de high-end serie – meestal een iets minder krachtige toon en zachtere respons geven. Je hoeft je beslissing niet uitsluitend te laten afhangen van het ketel-materiaal, want dat blijft een kwestie van smaak. Het belangrijkste is dat de maten goed zijn, dat je goed met de hardware om kunt gaan en dat het je tot speeldrang inspireert wanneer je de oefenruimte betreedt. En als je eenmaal de eerste set drumvellen hebt doorgescheurd, zal het upgraden naar een vel met brandmerk je geluid en vertrouwen aanzienlijk verbeteren.

Toms, basdrums

Voor toms en basdrums is de vraag: esdoorn, berk of beuk? Of misschien iets exotisch? Of een mix? Kleine opmerking: de meeste mensen horen vrijwel geen verschil tussen identiek geconstrueerde en afgestemde toms of basdrums gemaakt van esdoorn-, berken- of beukenhout. Daar is meer kans voor als het hout aanzienlijk harder is, zoals bubinga, of aanzienlijk zachter zoals populier of mahonie.

Ervaren geluidstechnici en drummers, die al verschillende kits op locatie hebben bespeeld (dus onder identieke omstandigheden), zullen toch bepaalde voorkeuren hebben. Esdoornhout klinkt bijvoorbeeld een beetje meer gecentreerd dan berkenhout, bubinga benadrukt het basbereik en de attack wat meer, en populieren ketels klinken meestal een beetje zachter en donkerder. Hier dien je echter op te merken dat de ketel-materialen vaak door de fabrikanten in verschillende concepten en ontwerpen worden gebruikt. Let dus op dat bij een zeer dunne ketel, de eigenschappen van zacht hout, zoals die van populier of mahonie, worden versterkt. Dit effect is gewenst als het in de traditionele retrorichting gaat zoals bij de Gretsch Broadkaster Kit:

Daarentegen klinkt een goed geconfigureerde Sonor SQ2 met een dikkere ketel-constructie en scherpere draagranden veel moderner en agressiever.

Het legendarische berken-geluid hoor je bij de Yamaha Recording Custom. De huidige versie met 30 graden draagranden en iets dunnere ketels, neigt weer naar een warmere, zachtere richting dan de modellen van de midden jaren ’80.

Conclusie

Hardere houtsoorten zoals berken-, esdoorn- en beukenhout klinken krachtiger en luider terwijl de zachtere, zoals mahonie en populier, een beetje zachter en meer in balans klinken. De laatste twee zijn daarom vaak te vinden in de vintage-stijlmodellen van veel fabrikanten. Met deze informatie kun je je keuze al enigszins verfijnen.

Hetzelfde geldt in het algemeen voor goedkopere drums: toms en basdrums moeten de juiste maten hebben. Goed met je geluid werken en er geweldig uitzien zijn daarbij de factoren die aanzienlijk meer inspireren dan de onzichtbare kennis over een speciaal houtmengsel. En als de angst voor een zogenaamd verkeerde aankoop je van je slaap berooft …, maak je geen zorgen. Zelfs de luidste metalen kit kan met een reeks retro-skins snel tot een 70’s funk machine worden omgetoverd. Bijvoorbeeld met de Aquarian American Vintage Modellen:

Natuurlijk werkt het omgekeerd ook, een reeks heldere, enkel-laagse vellen kunnen ook een saai klinkende retro-kit met meer attack tot leven brengen:

Snaredrum

Bij toms en basdrums worden door professionals al heel veel aandacht aan het ketel-materiaal besteed, en men is zelfs nog kieskeuriger als het gaat om de snares. Als het niet zozeer om het geluid gaat, dan is het wel om de grootte of het uiterlijk. De meest gebruikte materialen zijn staal, messing, aluminium en ook esdoorn en berken.

Staal

Staal wordt terecht beschouwd als een helder en duidelijk klinkende snare materiaal met relatief rijke boventonen. Stalen snares zijn populair bij krachtige drummers. Dit betekent niet dat het materiaal alleen geschikt is voor rock of metal, integendeel, een geweldig voorbeeld van zo’n veelzijdig instrument is de Pearl Sensitone Steel snaredrum, bespeelbaar in verschillende genres, en redelijk geprijsd en goed gebouwd.

Messing

Messing is een klassieker en veel drummers beschrijven het klankkarakter als “warmer” dan staal. Messing is een zachtere legering dan staal en absorbeert daarom een groter deel van de hoge-frequentie trillingen. De messing klassieker bij uitstek is ongetwijfeld de beroemde Ludwig Black Beauty .

Als de – weliswaar hoge – prijs voor deze naadloos getrokken snaredrum te hoog voor je is, is het ook de moeite waard om eens naar andere gelijk gebouwde producten te kijken. Voor minder dan 200 euro heb je bijvoorbeeld dit model van Millenium:

Aluminium

Degenen die met metalen snares werken, kunnen niet om aluminium heen, en wel omdat twee van de meest gebruikte snaredrums aller tijden gemaakt zijn van aluminium. We hebben het over de Ludwig-modellen Supraphonic en Acrolite, beiden met de legendarische, naadloos getrokken aluminium ketel, die op talloze opnames is vereeuwigd en nog steeds enorm populair is. Aluminium staat bekend als een droog klinkend metaal, waardoor het geluid verrassend goed in verschillende stijlen past. Naast Ludwig, zijn er verschillende alternatieven in verschillende prijsregio’s, bijvoorbeeld uit de Tama SLP-serie:

Esdoorn

Esdoornhout klinkt relatief helder, veelzijdig en assertief, maar niet schel. Het is dus geen wonder dat deze Esdoornen snare de voorkeur geniet van drummers van alle stijlen. Daarom is de selectie modellen ook zo enorm. In de hogere prijsklasse zijn de eendelige modellen van Noble en Cooley met de beste respons en een dikke, zeer gewaagde ketelklank, een goede keuze.

Maar voor een fractie van het geld zijn er absoluut haalbare alternatieven met een zeer goede basis die je later met een paar professionele vellen en een goede snarenmat kunt verbeteren.

Berken en gemengde constructies (hybride ketel)

Omdat berkenhout ook een harde houtsoort is met vergelijkbare fysieke eigenschappen als de esdoorn, zijn er veel sonische parallellen. Al met al kan berkenhout worden omschreven als een klein beetje bassiger en een beetje scherper, maar je moet het zeker zelf testen, omdat andere ontwerpkenmerken zoals draagranden, spanringen en stemmoeren ook een grote impact hebben op het algehele geluid. De nieuwe SQ1-serie van Sonor levert bijvoorbeeld fijne geluiden en goed vakmanschap.

Veel “pure” berkenhout snares zijn momenteel echter niet op de markt verkrijgbaar, in de plaats daarvan richten veel fabrikanten zich op de productie van gemengde ketels. Slechts een deel van de lagen is gemaakt van berkenhout, en de rest is bijvoorbeeld gemaakt van Kapur, net als bij de Session Studio-modellen van Pearl:

Conclusie

Natuurlijk zijn de ketel-materialen belangrijk, maar krijg er a.u.b. geen grijze haren van. Denk eerst aan het formaat en de prijsklasse die bij jou past. In het algemeen produceren houten snaredrums een warmer geluid dan metalen snaren, die meestal krachtiger en glanzend zijn. Als je het niet zeker weet, neem dan een veelzijdige snare, in 14 inch. Deze maat wordt het meest gebruikt en zal in de meeste situaties goed werken. Beluister verschillende soorten snaredrums, of je nu een houten of metalen snare neemt, gebruik vooral je oren en pak wat het beste bij jou past.

Gerelateerde artikelen:

→ 10 tips voor het opnemen van drums

→ De juiste drumstokken kiezen

→ Vet geluid dankzij drum dempers

→ Bekkens: een praktische gids

→ Drum warm-ups voor soepel spelen

Toon alle blogs door Larry