
Gitaar tegen je been of borst, viool onder je kin, drums onder je voeten – elk instrument heeft zijn eigen ergonomie. Velen van ons hebben reeds pijnlijk ervaren dat speelposities niet altijd overeen komen met de optimale lichaamshouding. Als er ergens op je lichaam een zeer gevoelige plek is voor een verkeerde houding en ongelijke drukbelasting, dan is het wel de rug. Problemen met de wervelkolom zijn natuurlijk niet alleen voorbehouden voor muzikanten, maar de kans voor uitpuilende tussenwervelschijven en andere rug klachten is relatief hoog wanneer je gedurende lange periodes in een slechte houding je instrument bespeelt.
Vele jaren hebben talloze artsen onderzoek aan de gezondheid van muzikanten gewijd. Vooral in steden met muziekscholen en orkesten, is het vrijwel altijd mogelijk om een arts te vinden die relatief snel weet waar het probleem ligt.
Maar zo ver hoeft het niet te komen. Probeer, zodra je tijdens of na het spelen ergens pijn hebt, eerst te achterhalen wat de oorzaak is. Iemand die zijn lichaam kent, wordt snel bewust van alle kritische houdingen, bewegingen, of belastingen die de oorzaak van de overlast kan zijn. Uitgangspunt is een ontspannen staande positie, vanaf het hoofd tot de nek, de schouders, het bekken, de knieën en de enkels. Elke beweging in deze positie vereist spierwerk en verandert de statische houding. De tussenwervelschijven ondersteunen bij een zware, verspeide belasting, maar zodra de ruggengraat zich buigt, krijg je een ongelijke belasting die druk en rek veroorzaakt. Dit kan tot langdurige en zeer schadelijke slijtage leiden.
Houding
Begin met het analyseren van je lichaamshouding. Besteed daarbij aandacht aan de details, omdat die een grotere rol spelen dan je denkt. Stel je jezelf voor als een neutrale waarnemer die je normale bewegingen observeert, zoals bij het zitten, opstaan of lopen. Of hoe je je instrument optilt en uit je koffer haalt. Als bepaalde bewegingen pijnlijk en ongemakkelijk worden, herhaal ze dan langzaam en opzettelijk om zodoende bewust te zijn van de betrokken spieren en pezen en eventuele andere probleemgebieden. Neem een grote spiegel erbij. Je omgeving speelt ook een rol: is het muziekstatief op de juiste hoogte of moet je je hoofd voortdurend kantelen? Is je stoel te laag of is het te hoog, zodat je je voeten niet kan ontspannen? Is je hele lichaam uit balans? Is je instrument comfortabel in je handen of op je lichaam gepositioneerd of dwingt het je voortdurend tot onaangename en inspannende posities?
Praktijk
Als je goed oplet, zul je misschien kleine dingen opmerken die uiteindelijk een grote impact kunnen hebben op je welzijn. Een gitarist, bijvoorbeeld, die zijn plectrum veel te stevig tussen duim en wijsvinger vast houdt, zal niet in staat zijn om ontspannen te kunnen spelen. De druk op duim en wijsvinger beïnvloedt de hand, arm, schouder en reikt tot aan de rug. Dit geldt voor alle instrumenten en niet alleen beperkt tot de vingers, maar in dezelfde mate voor alle lichaamsdelen bij het spelen.
Psychologie
Het is nu duidelijk dat mentale en emotionele stress ook tot lichamelijke problemen kunnen leiden en vaak tot rugpijn. Degenen die onder druk staan, hetzij professioneel of als amateur, en last hebben van plankenkoorts en of perfectionisme, verkrampen niet slechts psychologisch. In deze gevallen doen ontspanningsoefeningen wonderen, maar ook hier is het raadzaam om in de beginfase een arts te raadplegen, vóórdat je je psychologische problemen bovenop een pijnlijke rug aanpakt.
De oplossing
Het lijkt vanzelfsprekend, maar in de meeste gevallen zal een goede lichaamshouding, gecombineerd met bewegings- en ontspanningsoefeningen, de pijn verlichten. Zorg dat je je goed opwarmt en strekt voordat je oefent of optreedt. Maar, “Ik ben geen topsporter!” Dat is gedeeltelijk waar want we zijn eigenlijk veel meer dan dat. Terwijl sommige voetballers en atleten in hun dertiger jaren met pensioen gaan, zullen onze instrumenten ons (hopelijk) voor de rest van ons leven vergezellen.
Iedereen die bewust is van zijn rugklachten, kan door gerichte training verdere verslechtering voorkomen en zelfs het probleem helpen oplossen. Echter, hier spelen innerlijke demonen een belangrijke rol want het kan vermoeiend en vervelend zijn om oude gewoontes te veranderen. Wie gebrek heeft aan zelfmotivatie kan hulp vinden in de fitness studio’s of bij een aantal instellingen die gespecialiseerd zijn in rug-fitness. Rug-fitness versterkt de spieren en pakt de meeste problemen aan door een verbeterde lichaamshouding via functionele oefeningen. Voor zelf-behandeling zijn er ontelbare gidsen, handboeken en oefeningen in de boekhandel te vinden, maar ook zeker online.
U bekijkt momenteel inhoud van een plaatshouder van Facebook. Klik op de knop hieronder om de volledige inhoud te bekijken. Houd er rekening mee dat u op deze manier gegevens deelt met providers van derden.
Meer informatieU bekijkt momenteel inhoud van een plaatshouder van Instagram. Klik op de knop hieronder om de volledige inhoud te bekijken. Houd er rekening mee dat u op deze manier gegevens deelt met providers van derden.
Meer informatieU bekijkt momenteel inhoud van een plaatshouder van X. Klik op de knop hieronder om de volledige inhoud te bekijken. Houd er rekening mee dat u op deze manier gegevens deelt met providers van derden.
Meer informatie